Муркаш округӗнчи Чуманкасси ялӗнче пурӑнакан нумай ача амӑшӗ декретра ахаль лармасть. Вӑл соцконтракт ҫырса хӑйӗн ӗҫне пуҫарнӑ. Халӗ Екатерина Владимировнӑн хӑйӗн студийӗ пур, вӑл хӑйне меллӗ графикпа ӗҫлет.
Сӑмах май, Волковсен 5 ача: 3 ывӑл та 2 хӗр.
Муркаш округӗнчи чӑваш халӑх ӑсти Петр Мазуркин йывҫӑран темӗн те пӗр ӑсталать: савӑт-сапаран пуҫласа музыка инструменчӗсем таранах. Хальччен вӑл 2 пин ытла япала тунӑ.
Хӑй каланӑ тӑрӑх, вӑл яланах йывӑҫран савӑт-сапа касса кӑларма юратнӑ. Ҫапла пуҫланса кайнӑ та унӑн ӗҫӗ. Сӑмах май, унӑн япалисем 100 пин тенкӗ таран тӑраҫҫӗ.
Мӑшӑрӗ Зинаида халӑх костюмӗсене ҫӗлет, пуканесем ӑсталать, тӗрлет. Халӗ вӗсем М-7 ҫул хӗрринче «Мазуркинсен вернисажне» тытса пыраҫҫӗ, экскурсисем, ачасемпе занятисем ирттереҫҫӗ.
Муркаш районӗнчи Москакасси ялӗнче ача пахчине вӑхӑтра туса пӗтереймесен те пултараҫҫӗ.
Шупашкарти «ГлавИнвестСтроя» организацин директорне строительство вӑхӑтне тӑҫҫа янӑран прокуратура асӑрхаттару хучӗ ҫырса панӑ.
«ГлавИнвестСтрой» общество малтанласа 2024 ҫулхи юпа уйӑхӗн 31-мӗшӗччен туса пӗтермелле пулнӑ, анчах кайран вӑхӑта пуш уйӑхӗн 20-мӗшӗччен тӑсса панӑ. Анчах подрядчик ку вӑхӑта та ӗҫлесе ӗлкереймесен те пултарать. Хальхи вӑхӑтра ӗҫӗн 80 процент таран пурнӑҫланӑ.
Контракт хакӗ — 219,3 млн тенкӗ.
Шупашкарта пурӑнакан 68 ҫулти арҫын Муркаш округне пулла кайсан вилнӗ. Ку шӑматкун ирхине пулнӑ.
Арҫын пулӑ тытнӑ чухне пӑр айне анса кайнӑ. Шел, ҫӑлӑнайман. Унӑн виллине вырӑнти ҫынсем туртса кӑларнӑ.
Сӑмах май, ҫулталӑк пуҫланнӑранпа ҫын путса вилнӗ пӗрремӗш тӗслӗх.
Чӑваш Енре сӑвӑ вулакансен «Сӑмах хӑвачӗ» конкурс-фестивалӗ виҫҫӗмӗш хут иртнӗ. Вӑл хальхинче те Муркаш тӑрӑхӗнчи Калайкасси шкулӗнче пулнӑ.
Сӑвӑ калассипе кӑҫал 150 ача ӑмӑртнӑ. Ачасем хӑйсен ҫулне кура икӗ секцире ӑмӑртнӑ. «Эпир пулнӑ, пур, пулатпӑр!» секцире чӑваш халӑх поэчӗ Петӗр Хусанкай сӑввисене вуланӑ. «Муркаш сасси» секцире Муркаш районӗнче ҫуралнӑ поэтсен хайлавӗсене е Муркаш тӑрӑхне, халӑхне, паллӑ ҫыннисене халалланӑ сӑвӑсене вуланӑ.
1-4 классен хушшинче Петӗр Хусанкай сӑввисене 50-а яхӑн ача вуланӑ.
Ачасене чӑваш халӑх поэчӗ Юрий Сементер, Чӑваш Республикин культура тава тивӗҫлӗ ӗҫченӗ Виталий Романов, Чӑваш Республикин культура тава тивӗҫлӗ ӗҫченӗ Альбина Юрату тата Николай Кузьмин, чӑваш халӑх поэчӗ Раиса Сарпи, Чӑваш Республикин культура тава тивӗҫлӗ ӗҫченӗ Эдуард Бахмисов, чӑваш халӑх поэчӗ Светлана Асамат, Чӑваш Енӗн Наци вулавӑшӗн наци литературипе библиографи пайӗн тӗп библиотекарӗ Антонина Андреева хакланӑ.
Чӑваш Ене ҫӗнӗ 12 шкул автобусӗ илсе килнӗ. Кун пирки ЧР Элтеперӗ Олег Николаев телеграм-каналӗнче хыпарланӑ.
Автобуссене округсене те ӑсатӗҫ: Патӑрьел, Вӑрнар, Йӗпреҫ, Муркаш, Шупашкар, Етӗрне тӑрӑхӗсене. Ҫавӑн пекех Шупашкарти тӑлӑх тата ашшӗ-амӑшӗн хӳттисӗр юлнӑ ачасен центрне те автобус парӗҫ.
Ҫӗнӗ автобуссенче ГЛОНАСС, хӑрушсӑрлӑх пиҫиххисем, маяк пур. Палӑртса хӑварар: 9 автобуса – федераци хыснинчи, 3-шне республика хыснинчи укҫапа туяннӑ.
Муркаш тӑрӑхӗнчи Калайкасси шкулӗнче иртне эрне вӗҫӗнче «Сӑмах хӑвачӗ» ятпа муниципалитет шайӗнчи фестиваль-конкурс иртнӗ.
Унта пурӗ 150 шкул ачи хутшӑннӑ. Вӗсем Петӗр Хусанкай сӑввисене, Муркаш районӗнче ҫуралнӑ сӑвӑҫсен хайлавӗсене тата Муркаш районне халалласа ытти поэт ҫырнӑ сӑвӑсене чӑвашла пӑхмасӑр илемлӗ вуланӑ.
«Муркаш ҫӗрӗ хастар та пултаруллӑ ҫынсемпе малтан та пуян пулнӑ, маттурсем татах йышлӑланчӗҫ. Поэзи уявне хутшӑннисем ҫакна паян тепӗр хут ҫирӗплетрӗҫ», —тесе пӗлтернӗ халӑх тетелӗнчи хӑйӗн страницинче фестиваль-конкурсра ачасен пултарулӑхне хаклама хутшӑннӑ Чӑваш Ен наци вулавӑшӗн ӗҫчене Антонина Андреева.
Чӑваш Енре аслӑ ӳсӗмрисем валли «Активное долголетие» программа ӗҫлеме пуҫланӑ. Вӑл 2030 ҫулччен вӑйра пулӗ.
Ҫав вӑхӑт тӗлне ватӑ ҫынсен 55,9 процентне хастар пурнӑҫа явӑҫтарасшӑн. Апла пурнӑҫ тӑршшӗ те вӑрӑмламалла: 73-рен 77 ҫула ҫитмелле. Программӑпа килӗшӳллӗн, ҫынсем спортпа ытларах туслашӗҫ, вӗренӳ программисене, пултарулӑх проекчӗсене хутшӑнӗҫ.
Сӑмах май, хальхи вӑхӑтра республикӑра 13 центр «Манӑн социаллӑ центр» брендпа ӗҫлет. Унти специалистсем ватӑсемпе йога ирттереҫҫӗ, ӳкерме, шахматла выляма, финанс пӗлӗвне вӗрентеҫҫӗ. Ҫитес вӑхӑтра цент Муркаш тата Тӑвай округӗсенче уҫӑлмалла.
Муркаш тӑрӑхӗнчи 14 ҫулти ачана ултавҫӑсем хӑратса пӗтернӗ. Вӗсем ун патне мессенджерсенчен пӗринче шӑнкӑрааласа унӑн аккаунчӗпе такамсем усӑ курма тытӑннӑ, пысӑк суммӑллӑх улталанӑ тесе ӗнентернӗ. Ачана вӗсем пытанма хушнӑ, ӑна хӑрушӑ ҫынсем шыраҫҫӗ тесе сехрине хӑпартнӑ.
Ача телефона сӳнтернӗ те килӗнчен тухса кайнӑ. Унтан ултавҫӑсем ачан амӑшӗ патне шӑнкӑравласа «вӑрланӑ» ывӑлӗшӗн 200 пин тенкӗ ыйтнӑ.
Ҫав вӑхӑтра хӗрарӑмпа юнашар ӑслӑ-тӑнлӑ ӗҫтешӗ Алексей Лаптев пулнӑ. Хӑй вӑхӑтӗнче Шалти ӗҫсен тытӑмӗнче кинологра тӑрӑшнӑ арҫын хӗрарӑма улталама хӑтланнине тӳрех тавҫӑрса илнӗ. Вӑл ӑна полицие пӗлтерме ыйтнӑ.
Ача чӗрӗ сывах пулнӑ. Полицие ӑна унӑн тӑванӗсем илсе пынӑ. Хытӑ хӑраса ӳкне ачана лӑплантарма йӗрке хуралҫисем район пульницинчи психолога чӗнсе илнӗ. Хӗрарӑм та такамсене укҫа куҫарса парса ӗлкӗреймен.
Муркаш округӗнче такамсем ҫамрӑк хурӑнсене каснӑ. Ҫакна Ҫӗнӗ ҫул каникулӗнче яла килнӗ ҫемье вӑрмана йӗлтӗрпе ярӑнма кайсан асӑрханӑ. Кайран яла хатӗр вутӑ тиесе килни те пулнӑ.
Ял ҫыннисем кун пирки вӑрман инспекторне пӗлтернӗ. Вӑрман ӗҫченӗсем вырӑна тухнӑ. Ҫамрӑк хурӑнсене ял хуҫалӑх пӗлтерӗшлӗ ҫӗр лаптӑкӗ ҫинчен каснине палӑртнӑ вӗсем. Ӑна тахҫан тара илнӗ, анчах халь никам та усӑ курмасть, ҫавна май хурӑнсем шӑтса тулнӑ.
ЧР Ҫутҫанталӑк министерстви палӑртнӑ тӑрӑх, вӑрман фончӗн ҫӗрӗ ҫинче саккуна пӑснӑ тӗслӗх ҫук.
Шупашкарта ҫывӑх вӑхӑтра (20.04.2025 15:00) пӗлӗтлӗ ҫанталӑк, атмосфера пусӑмӗ 748 - 750 мм, 22 - 24 градус ӑшӑ пулӗ, ҫил 6-8 м/ҫ хӑвӑртлӑхпа кӑнтӑр-хӗвеланӑҫ енчен вӗрӗ.
| Золотов Василий Гордеевич, халӑха ҫутта кӑларас ӗҫе йӗркелекенӗсенчен пӗри ҫуралнӑ. | ||
| Иванов Алексей Иванович, чӑваш чӗлхи тӗпчевҫи, журналист редактор вилнӗ. | ||
![]() | Пулӑм хуш... |